Honderd joer Halattraction

“Eindelijk! Er staat een titel boven!”. Tijdens de voorbije weken en maanden spookte er nog slechts één vraag door mijn hoofd: “Welke titel gaan we nu in godsnaam aan ons boek geven?” Toen ik de foto’s voor het boek aan het selecteren was in de tientallen albums in ons archief, vielen twee foto’s me direct op: Edmond Demesmaeker en Roland Lauwers elk “in vollen Tagada”. Plots was de titel er: 100 Joer Tagada.

De protocollaire samenzang werd jaren geleden door Edmond Demesmaeker gelanceerd in carnaval èn in Halattraction. In de twaalf jaar dat ik ondertussen lid ben van Halattraction, heb ik ontelbare keren ‘den Tagada’ meegezongen ter ere van de vereniging, op het succes van een activiteit en zeker tijdens en na elke carnaval. Los van het kippenvel dat het zingen ervan me nog steeds bezorgt (zelfs nu bij het beschrijven ervan), valt me vooral de samenhorigheid op, die het zingen van den Tagada telkens weer losmaakt bij de Halse carnavalisten. Ongeacht de vele onderlinge verschillen in de carnavalgemeenschap, de verschillende gedachten en opvattingen of de verschillende motieven: carnavalisten vinden mekaar in den Tagada… carnavalisten vinden mekaar in carnaval.

En zo verliep het ook de voorbije honderd jaar in Halattraction. In het boek hebben we getracht het verhaal te brengen van die honderd jaar. We hebben het nog net niet laten beginnen met “Er was eens…”, maar voor de rest heeft de voorbije honderd jaar veel weg van een sprookje. Ook daar steken allerlei tegenstellingen op die dan overwonnen worden door het collectief. Halattraction en carnaval werden in hun evolutie veelvuldig geconfronteerd met tegenstellingen: Katholiek-Liberaal, Bourgeois-Populair, Frans-Nederlands, Jong en Oud. Zowel de vereniging als het carnaval kwamen er in de meeste van de gevallen versterkt uit. Maar die constante groei van ons unieke volksfeest was alleen mogelijk omdat in alle tegenstellingen carnaval steeds centraal bleef staan. Den Tagada en het gevoel dat hij in zich draagt, is de uiting van dat idealisme.

100 joer Tagada leest zoals de stoet door Halle trekt. We vertrekken bij de vorming in 1905 en vertellen de reeds bekende geschiedenis van onze Halse Carnaval. Onze geschreven stoet wordt attractief gemaakt met nieuwe gegevens. Zo werpen we een nieuw licht op de stichting van Hal-Attractions in 1905 en de perikelen die zich voordeden. De problemen en de successen van de eerste stoeten in de periode voor WO I . We gaan voor het eerst dieper in op het wel en wee van de vereniging in het Interbellum, op de nieuwe start na WO II en de eerste stoeten van de generatie van Edmond Demesmaeker. Nadien trekken we verder door de jaren ’50 en ’60, een belangrijke scharnierperiode voor Carnaval Halle en we gaan uitgebreid in op het waarom hiervan. We klimmen op naar de bloeiperiode in de jaren ’70 en ’80 om dan via de jaren ’90 te arriveren in het jubeljaar 2005.

We vertellen niet alleen over de gebeurtenissen, maar ook het verhaal van mensen. Edmond Demesmaeker, Georges Vanvolsem, Max Maillard, Jules Mertens, … voor velen van ons zijn het namen. In 100 joer Tagada lees je hoe deze mensen carnaval opwerkten tot een feest op niveau en hoe hun opvolgers, carnaval uitbouwden tot een waar volksfeest op niveau. We beschrijven de hele kettingreactie die Halattraction in het jaar 1958 activeerde en die tot op de dag van vandaag nog steeds niet uitgewerkt is.

We laten zien hoe de Zennestad haar eigen carnavalgroepen krijgt en uit de prinsenverkiezing ook een prinsesverkiezing ziet groeien. Het prinsengezin breidde uit met een kindercarnaval en Miniprinsen, een Seniorenverkiezing en Seniorenprinsen, Hofmaarschalken en Hofdames en uiteraard Tastendeuvel en de Orde van De Prinsessen. Kortom, 100 joer Tagada is het neergeschreven relaas van hoe Halle carnaval leerde vieren in eigen stad of anders gezegd hoe den deuvel in ons blood kwam.

Anekdotes? Hoe Roland Lauwers als eerste prins in 1958 de priester tijdens de mis op carnavalzondag hoorde preken tegen carnaval en prompt de kerkdeur achter zich dichttrok. Of hoe Marieke verbood om met confetti te gooien in Café de Fazant. Wist je dat Prins Frankse ooit de eerste cafébaas was die op de Grote Markt zijn inboedel buiten zwierde om plaats te maken voor de Halse carnavalisten? Prins Victor I moest het op zaterdag van Carnaval zonder uitgeschreven speech doen omdat zijn adjudant Marcel Vanderstraeten op de lappen was. En Tastendeuvel liet enkele leden van Halattraction ooit een hele avond met gasmaskers rondlopen! Lees ook hoe Prins Herman op de Grote Markt ooit uit een kist opdook, terwijl iedereen sneeuwwitje verwachte.

Geen zwaar wetenschappelijk werk dus, maar wel gefundeerd op talrijke archiefstukken, interviews en reeds verschenen artikels. Ik wil nu reeds Halattraction bedanken omdat zij me mogelijkheden bieden om dit boek te schrijven en uit te geven.

Daarnaast wil ik hier ook Armand Sermon en Sonny Vanderheyden bedanken voor hun opzoekingen naar het Halse carnavalverleden. Mede dankzij hun opzoekingijver konden we vele zaken kaderen in het bredere verhaal van Carnaval Halle, dat op die manier alleen maar vollediger werd.

Het geheel wordt geïllustreerd met talrijke foto’s en beelden waarvan sommigen nooit eerder gepubliceerd werden. Hiervoor konden we uiteraard terecht in het uitgebreide Archief van Halattraction. Ook verzamelaar Ronny Guillaume, Prins Luc I, Prins Herman I, Prins Boeing I en nog vele anderen bezorgden ons beeldmateriaal om het geheel te vervolledigen. Het resultaat zal gezien mogen worden! Een must voor iedereen die carnaval Halle genegen is.

Voor Halle, voor Carnaval en voor 100 Joer Halattraction…. Nen dikke Tagada!

Het boek 100 Joer Tagada wordt officieel voorgesteld op vrijdag 8 april 2005, op de Academische Zitting ten Stadhuize. Professor Dr. Stefan Top van de KU-Leuven schreef de inleiding en zal het boek ook voorstellen. Burgemeester Dirk Pieters en voorzitter van Halattraction, Jos Appelmans, leverden een voorwoord. Het wordt een kwaliteitsvolle uitgave +/- 152 bladzijden (ingebonden en harde kaft) met vele kleurenfoto’s. Vanaf 9 april 2005 is het boek in de boekhandel te verkrijgen voor de prijs van € 30,00. Intekenen kan nu al via johan.vencken@jvmedia.be of telefonisch via 0477 569 501, via fax 059 31 41 87 met vermelding van het aantal exemplaren en het leveringsadres. Tot 10 april 2005 kan dit aan de voordeelprijs van € 20,00.